Πλήθος στοιχείων και ενδείξεων τον τελευταίο καιρό προδιαθέτουν ότι εντός του 2019 θα αρχίσει η επαναπροσέγγιση ΗΠΑ- Ρωσίας.
Η συνεχιζόμενη επική σύγκρουση εντός του συστήματος εξουσίας των ΗΠΑ φαίνεται πως έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Παρότι το κατεστημένο του Πενταγώνου, των μυστικών υπηρεσιών και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μάχεται με νύχια και με δόντια να κρατήσει την χώρα σε κλίμα αντι-ρωσικής υστερίας, διαφαίνονται ήδη οι συνθήκες που θα οδηγήσουν σε προσέγγιση ΗΠΑ και Ρωσίας και πιθανότατα θα οδηγήσουν στην πλήρη εξομάλυνση των σχέσεών τους. Μακροπρόθεσμα και οι δύο χώρες έχουν να αντιμετωπίσουν τη δραματική άνοδο της Κίνας, υπόθεση στην οποία είναι φυσικοί σύμμαχοι. Η δήλωση του προσωρινού υπουργού Αμυνας κ.Σάναχαν την πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων του ήταν εξόχως συμβολική: «Καθώς εστιάζουμε την προσοχή μας σε συνεχιζόμενες επιχειρήσεις να θυμόμαστε πάντοτε, Κίνα, Κίνα, Κίνα…»
Ο αναπροσανατολισμός της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι μακρόχρονη και οδυνηρή διαδικασία κυρίως λόγω των πολλών κέντρων εξουσίας. Η εκλογή του Τραμπ στην προεδρία από τη μια επιτάχυνε τη διαδικασία αυτή και από την άλλη έβαλε μερικά πανύψηλα εμπόδια τα οποία όμως σύντομα αναμένεται επιτέλους να υπερπηδήσει. Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν άριστα ενημερωμένος προεκλογικά από τον Χένρι Κίσινγκερ ώστε να εργαστεί για την προσέγγιση με την Μόσχα. Το «βαθύ κράτος» όμως με τα ριζωμένα συμφέροντα του βιομηχανικού-στρατιωτικού συμπλέγματος αντέδρασε με όλες του τις δυνάμεις.
Το παιχνίδι όμως τώρα βρίσκεται στην τελική του φάση καθώς ο ανακριτής Mueller αναμένεται να εκδώσει το πόρισμά του εντός του Φεβρουαρίου. Παρά τις άναρθρες κραυγές των συστημικών ΜΜΕ και τις κατασκευασμένες ειδήσεις, δεν θα υπάρχει στο πόρισμα του κ. Mueller τίποτα που να εμπλέκει προσωπικά τον Τραμπ. Είναι χαρακτηριστική η πρόσφατη (8 Ιανουαρίου) «είδηση» της «έγκυρης» NY Times που έλεγε ότι ο υπόδικος Πολ Μάναφορτ (πρώην αρχηγός της εκστρατείας του Τραμπ για λίγους μήνες) είχε δώσει στοιχεία δημοσκοπήσεων σε Ρώσο πράκτορα, στενό φίλο του Πούτιν. Η «καλή» εφημερίδα μια μέρα αργότερα διόρθωσε την «είδηση» γράφοντας ότι ο Μάναφορτ είχε πει ότι επρόκειτο να δώσει τις δημοσκοπήσεις σε δύο άσχετους Ουκρανούς…
Εκτίμηση των λίγων ψύχραιμων και σχετικά ουδέτερων αναλυτών είναι ότι το χειρότερο που θα καταγγέλλει ο ανακριτής κ.Mueller είναι ότι ο Τραμπ προεκλογικά ολιγώρησε. Είναι ήδη ορατή μια ήπια έξοδος από το «δράμα» καθώς ο νέος υπ. Δικαιοσύνης κ.Barr (θα ορκιστεί σύντομα) όχι μόνο γνωρίζει άριστα αλλά συνδέεται με οικογενειακή φιλία με τον κ.Mueller σε σημείο που οι γυναίκες των δύο πηγαίνουν μαζί σε εκδήλωση «μελέτης της Βίβλου» σε εκκλησία της πρωτεύουσας… Ο κ.Barr είναι ο καταλληλότερος για να βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο: Εχει προϋπηρετήσει στη θέση αυτή και είναι ένας από τους καλύτερους νομικούς που διαθέτει η χώρα σε θέματα λειτουργίας του κράτους.
Στο παρασκήνιο του κατεστημένου αργά αλλά σταθερά έχει αρχίσει η διαδικασία μεταστροφής. Δεξιά και αριστερά ακούγονται δηλώσεις ότι έχει αρχίζει η αποκαθήλωση της Ρωσίας από την θέση του «εχθρού Νο. 1» των ΗΠΑ και στη θέση αυτή προορίζεται να μπει η Κίνα. Σημαντική ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή έπαιξε ο κορυφαίος ειδικός για θέματα Κίνας Michael Pillsbury του οποίου το βιβλίο “The Hundred Year Marathon” και η σκληρή του δουλειά μέσα από το Hudson Institute άνοιξε τα μάτια πολλών για τον κίνδυνο που δημιουργεί η οικονομική άνοδος αλλά κυρίως η κλοπή αμερικανικής τεχνολογίας από την Κίνα. Η κλοπή ήταν κατά ένα μέρος νόμιμη ή νομιμοφανής και κατά ένα άλλο μέρος αποτέλεσμα μακρόχρονου προγραμματισμού και παράνομης δράσης των Κινέζων εντός των ΗΠΑ.
Τελευταία εξέλιξη προς την ίδια κατεύθυνση ήταν η πολύ πρόσφατη (9 Ιαν.) ανάλυση του «κατεστημένου» περιοδικού “Foreign Affairs” με τίτλο «If Trump Wants to Get Out of Syria He Should Make a Deal with Russia”. Σε άρθρο της 26ης Δεκεμβρίου είχαμε εξηγήσει ότι μόνο μια τέτοια προσέγγιση εξηγεί την κίνηση του προέδρου Τραμπ να αποσύρει τους 2000 Αμερικανούς στρατιώτες από τα ανατολικά του Ευφράτη. Λίγο αργότερα ο Αγγελος Αθανασόπουλος σε κείμενο του στο Βήμα της 29ης Δεκεμβρίου αποκάλυπτε ότι στις 13 Σεπτ. 2018 ο σύμβουλος Εθν.Ασφαλείας του Πούτιν Νικολάι Πατρούσεφ παρέδιδε στο Ισραήλ 3σέλιδο non-paper που πρότεινε ταυτόχρονη αποχώρηση Αμερικανών και Ιρανών από τη Συρία και εν συνεχεία μεσολάβηση του Ισραήλ μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας προς συνολικότερη διευθέτηση.
Είναι προφανές ότι μια τέτοια διευθέτηση πολύ γρήγορα θα συμπεριλάβει και την Ουκρανία όπου ο πρόεδρος Τραμπ είχε ήδη από πέρυσι ιδιωτικώς αποδεχτεί την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία και συζητούσε την αυτονόμηση της Ανατ. Ουκρανίας. Το τελικό στάδιο της διαπραγμάτευσης ΗΠΑ-Ρωσίας θα έχει ασφαλώς να κάνει με την Τουρκία και την πιθανολογούμενη επιστροφή της στο δυτικό «μαντρί». Στο σημείο αυτό κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα αντιδράσει ένας απρόβλεπτος Ερντογάν που είναι ήδη στριμωγμένος στη γωνία. Κάποια ακραία αντίδρασή του θα τον βάλει ανάμεσα στα σαγόνια Πούτιν και Τραμπ, σενάριο για το οποίο μας προϊδεάζουν αυτά που συμβαίνουν στην ανατολική Συρία, όπου Αμερικανοί και Ρώσοι προστατεύουν τους κούρδους από τουρκική εισβολή…
Υπάρχει και ένας ακόμη λόγος που δείχνει ότι η επαναπροσέγγιση Ουάσιγκτον-Μόσχας θα αρχίσει φέτος. Εχει να κάνει με τις καταρρέουσες παλαιότερες συνθήκες για τα πυρηνικά για τις οποίες οι δύο χώρες αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις. Η επείγουσα ανάγκη να υπάρξει συμφωνία προ ενός νέου κινδύνου «πυρηνικού ολέθρου» είναι προφανής. Ο Πούτιν κατανοεί άριστα ότι ο κόσμος θα ξαναζήσει το παίγνιο Κένεντι-Χρουστσώφ του 1960 και για το λόγο αυτό εγκατέστησε σε νησί της Βενεζουέλας ρωσικά υπερηχητικά βομβαρδιστικά. Ο σκακιστής Πούτιν προφανώς βλέπει ότι με το να εξωθήσει τα πράγματα στα άκρα θα εξαναγκάσει το αμερικανικό «βαθύ κράτος» να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Από την άλλη πλευρά το αμερικανικό στρατιωτικό κατεστημένο έχει πολλές φορές το τελευταίο 12μηνο παραδεχτεί την υστέρηση του σε πυραυλική τεχνολογία. «Προσπαθούμε να καλύψουμε κενό 15 ετών μέσα σε 12 μήνες», είπε πρόσφατα ανώτατος αξιωματικός. Αναφερόταν στο γεγονός ότι η όλη αμερικανική αμυντική φιλοσοφία μετά την 11η Σεπτεμβρίου προσανατολίστηκε στη μάχη κατά των ισλαμιστών σε δεδομένα ανταρτοπολέμου. Και ομολογουμένως σημείωσε αρκετές επιτυχίες. Αλλά εγκατέλειψε την ανάπτυξη πυραυλικής τεχνολογίας και αντίστοιχης άμυνας επιτρέποντας στον Πούτιν να κοκορεύεται ότι με τους υπερηχητικούς του πυραύλους μπορεί να βουλιάξει 20 πολεμικά πλοία των ΗΠΑ μέσα σε μια ώρα! Το ότι οι ΗΠΑ απέτυχαν στον τομέα αυτό ενώ ο αμερικανικός προϋπολογισμός είναι υπερδεκαπλάσιος του ρωσικού αποτελεί τεράστια ήττα του κατεστημένου εξαιτίας της οποίας αναγκάζεται ήδη να συμβιβαστεί με την ιδέα της αμερικανο-ρωσικής προσέγγισης και να επιτρέψει στον Τραμπ να την πραγματοποιήσει.
Τελικά όμως είναι ολοφάνερο ότι εκείνο που θα επιφέρει την προσέγγιση αυτή είναι τα κοινά συμφέροντα. Το βασικότερο στοιχείο είναι απλό και γνωστό από την εποχή του Γέλτσιν: η Ρωσία διαθέτει τις πρώτες ύλες και η Αμερική τα κεφάλαια και την τεχνολογία. Η EXXONMOBIL του Τίλερσον είχε διαπιστώσει στην πράξη ότι ο Πούτιν ήταν απολύτως διαθέσιμος για συνεργασία με λογικούς όρους – δηλαδή χωρίς «αρπαχτή» όπως ήθελε η άπληστη και κακομαθημένη οικονομική ελίτ της Ν.Υόρκης. Εφόσον η αμερικανική ελίτ αφήσει κατά μέρος την απληστία της ο δρόμος είναι ορθάνοιχτος. Προς την κατεύθυνση αυτή σπρώχνουν και οι κινήσεις του Πούτιν να ξεφορτωθεί το αμερικανικό δολάριο που στέλνουν ανησυχητικά μηνύματα στις ΗΠΑ, όπου είναι γνωστό ότι για την πρωτοκαθεδρία του δολαρίου οι ελίτ είναι διατεθειμένες να κάνουν τα πάντα ακόμα και πυρηνικό πόλεμο.
Από τα παραπάνω είναι ολοφάνερο ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιδιώκει συνδιαλλαγή και ειρήνη μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας και επειδή το αμερικανικό «βαθύ κράτος» αντιδρά εξωθεί τα πράγματα στα άκρα. Η κρημνοβασία του αυτή έχει όμως τώρα φτάσει στο στάδιο της «καρποφορίας». Αλλωστε ο ίδιος ο Πούτιν είναι πεπεισμένος ότι με εκατομμύρια κινέζους να εισέρχονται λαθραία στην ανατολική Σιβηρία, και με την Κίνα να διαθέτει τεράστια οικονομική και σύντομα τεχνολογική ισχύ, ΗΠΑ και Ρωσία θα πρέπει να συνεργαστούν για την αντιμετωπίσουν τον κοινό εχθρό.
Νέα Υόρκη, 18 Ιανουαρίου 2019
