ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Από την εξέγερση της Νομικής το 1973….
Του Νίκου Σταματάκη
Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, στην επέτειο της Απριλιανής Δικτατορίας, έρχεται στο μυαλό μου η ιστορία ενός οικογενειακού φίλου, ενός εξαίρετου νέου που η τύχη το έφερε να τελειώνει τη Νομική Σχολή στα τελευταία χρόνια της δικτατορίας. Ο Γιάννης Φ., συμπατριώτης από καλή οικογένεια της Καρπάθου, ήταν καλός φοιτητής και ταλαντούχος ρήτορας. Ηταν όμως πάνω από όλα ένας αγνός και ρομαντικός νέος που πίστευε ότι αγωνιζόμενος για τα πανάρχαια δημοκρατικά θέσμια που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας θα συνέβαλε στη δημιουργία μιας νέας Ελλάδας…
Ετσι λοιπόν ανακατεύθηκε ενεργά στον αντιστασιακό φοιτητικό αγώνα και συμμετείχε σε διάφορες εκδηλώσεις, όπου εκφωνούσε πύρινους λόγους υπέρ της δημοκρατίας και της Ελευθερίας. Δεν άργησε να πέσει στην αντίληψη των διάφορων σπιούνων της εξουσίας – αυτοί πάντοτε ανθούσαν στην Ελλάδα και παντού. Τώρα μάλιστα τελευταία έχουν γίνει και …ηλεκτρονικοί. Τον εξανάγκασαν λοιπόν οι στρατιωτικοί να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις με τον πιο απάνθρωπο τρόπο. Και εκτός από το ξύλο και την απομόνωση, εφηύραν ένα ασύλληπτο βασανιστήριο: Με το πιστόλι στον κρόταφο, τον έβαζαν να γράφει λόγους υπέρ της χούντας… Οσοι έχουμε πάθος με την ελεύθερη έκφραση μπορούμε να φανταστούμε τον πόνο και το μαρτύριο …
Τέλειωσε σε μερικούς μήνες η δικτατορία, με πολύ τραγική κατάληξη για τον Ελληνισμό, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Από τους πρώτους μήνες μετά το καλοκαίρι του 1974 και για τα επόμενα είκοσι χρόνια, όλοι οι νέοι, μεταξύ των οποίων και ο 13χρονος τότε υποφαινόμενος, στράφηκαν σε διάφορες πολιτικές οργανώσεις, κυρίως αριστερές σε ποσοστό άνω του 85%. Ο Γιάννης Φ., νεαρός απόφοιτος της Νομικής με το ρητορικό του ταλέντο πάντοτε να ξεχειλίζει, ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στα πολιτικά πράγματα στον Πειραιά. Μέχρι που ένα βράδι, ακούσαμε ότι ο Γιάννης Φ. βρισκόταν στο νοσοκομείο με σπασμένο το κεφάλι και τα πλευρά.
Τι είχε συμβεί; Ο Γιάννης Φ. είχε εμπλακεί σε μια πολύ έντονη πολιτική διαμάχη στον Πειραιά, μια επική διαφωνία στα πλαίσια κάποιων εκλογών. Την τελική νίκη στη διαφωνία ανέλαβαν να δώσουν οι γνωστοί για την αγριότητά τους συνδικαλιστές οικοδόμοι του ΚΚΕ που τον σάπισαν στο ξύλο… Οσοι δεν έχουν ζήσει τα χρόνια εκείνα δεν έχουν ιδέα τι σήμαινε ΚΟΒΑ Οικοδόμων του ΚΚΕ… Μιλάμε για φασισταριό, που όμοιό του δύσκολα συναντάς στην ανθρώπινη ιστορία… Ναι φίλοι μου, ΚΟΒΑ: Κομματική Οργάνωση Βάσης… Σταλινικοί έως το κόκκαλο, για τους οποίους οι δημοκρατικές διαδικασίες ήταν πολύ συνοπτικές: «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη», όπως το ερμήνευαν αυτοί και το φασιστικό κόμμα τους… Πού είναι φασιστικό ακόμα και σήμερα (και δυστυχώς υπάρχουν ακόμα και μεταξύ μας – εδώ στη Νέα Υόρκη του 2020 !!!) κάποιοι σχιζοφρενείς νοσταλγοί των «δημοκρατικών» τους παραδόσεων…
Νομίζετε ότι η τραγική ιστορία του Γιάννη Φ. τελειώνει εδώ; Λάθος μεγάλο… Οι τραγικές συγκρούσεις στην ιστορία του ρομαντικού αυτού νέου ήταν πολλές, πάρα πολλές…. Και όχι μόνο πολιτικές… Το τέλος της ιστορίας το έμαθα στο καράβι από Πειραιά πρός Κάρπαθο λίγα χρόνια αργότερα, τότε που το ταξίδι ήταν 27 ολόκληρες ώρες… Ο Γιάννης Φ. καθόταν μόνος του στην κουπαστή της πρύμνης και ατένιζε το «φρεσκαρισμένο» Αιγαίο… Μόνος του; Ναι, μόνος του… Αυτός ο ρήτορας και ο πολιτικός ηγέτης της νεολαίας ήταν μόνος του, επειδή κανείς δεν ήθελε να τον κάνει παρέα… Γιατί; Επειδή από τα διάφορα «τικ» και τα «κεκεδίσματα» που στο μεταξύ είχε αναπτύξει είχε δώσει στην απάνθρωπη κλειστή κοινωνία της εποχής το δικαίωμα να τον πούνε «τρελλό»… Και εάν σε θεωρούσαν «τρελλό», σε έκαναν πέρα…
Ο επίλογος γράφτηκε σε αυτές τις ατελείωτες ώρες του ταξιδιού προς την Κάρπαθο, όπου μου άνοιξε την καρδιά του. Εκεί έμαθα και το τέλος της ιστορίας του. Τι είχε συμβεί; Τα χρόνια της Νομικής και αργότερα στη μεταπολίτευση ο Γιάννης Φ. είχε γνωρίσει μια συμφοιτήτριά του, την μεγάλη αγάπη της ζωής του. Ερωτας γεμάτος νιάτα και ρομαντισμό, που η πολιτική έξαρση της εποχής αλλά και ο αέρας ελευθερίας που έφερε η μεταπολίτευση, τον έκανε ακόμα πιο έντονο. Ηθελε να την παντρευτεί, το είχαν αποφασίσει, ήταν δύο ερωτευμένοι νέοι στον ανθό της ηλικίας τους.
Και όμως δεν μπορούσε… Αδύνατον…. Γιατί; Επειδή η μητέρα του, από τις «παλιές κανακαρές» της Καρπάθου, από εκείνες που είχαν τη δύναμη της βασίλισσας και στην οικογένειά τους αλλά και στην κοινωνία, δεν δεχόταν… Με κανένα απολύτως τρόπο δεν μπορούσε να μεταπειστεί…. Δεν δεχόταν ότι ο πρωτογιός της θα πάρει μια «ξένη»… Μια κοπέλλα που δεν είχε καταγωγή από το νησί… Αλλά εκείνες τις εποχές, ακόμα και από το διπλανό χωριό να ήταν η κοπέλα, “ξένη” θα την έλεγαν… Η σχέση τους έληξε άδοξα… Η «κανακαρά» μάνα είχε επιβάλλει τη θέλησή της…
Δεν θα μπώ εδώ στις λεπτομέρειες του κληρονομικού συστήματος της Καρπάθου, που δίνει όλη την οικογενειακή περιουσία στους πρωτότοκους, τους «κανακάρηδες» και τις «κανακαρές»… Και τον αποκλεισμό των υπολοίπων που παίρνουν συνήθως των οματιών τους για τα ξένα… Αλλά η τραγικότητα του συστήματος αυτού σφράγισε και τη μοίρα του Γιάννη Φ… Πρόλαβε τότε, στο καράβι, να μου δείξει στα βιαστικά τα χάπια που έπαιρνε για να ελέγξει τις διάφορες νευροπάθειες που του άφησε η περιπέτεια ανάμεσα στις τραγικές αντιφάσεις μιας Ελλάδας που αγωνιζόταν τότε να ισορροπήσει σε ένα σύγχρονο κόσμο…
Αλλά δεν άντεξε πολύ. Λίγα χρόνια αργότερα μάθαμε ότι ο Γιάννης Φ. έφυγε οριστικά από τον μάταιο τούτο κόσμο για τας «αιωνίους μονάς»… Γιάννη, θα σε θυμάμαι πάντα και θα σε μνημονεύω κάτι τέτοιες μέρες… Εχει νομίζω πια ησυχάσει η ψυχή σου εκεί ψηλά – αν και δεν είμαι σίγουρος ότι σου αρέσουν οι νέες σχιζοφρένειες που έχει αναπτύξει η Ελλάδα μας…
April 21, 2020, n.stamatakis@aol.com www.helleniscope.com