Της Σοφίας Ἠλιάδη, (ΠΗΓΗ: Ορθόδοξος Τύπος)
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἐλπιδοφόρος λέγεται ὅτι διέκοψε τὸ ταξίδι του στὴν Κωνσταντινούπολη στὶς 22 Αὐγούστου καὶ ἐπέστρεψε στὶς ΗΠΑ λόγω διαμαρτυριῶν στὴν Ἑλληνορθόδοξη Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀμερικῆς (GOA) κατὰ τῆς προτεινόμενης συνταξιοδοτικῆς μεταρρύθμισης ποὺ ἐνδέχεται νὰ ἐγκριθεῖ στὸ προσεχὲς Συνέδριο Κληρικῶν-Λαϊκῶν (9-10 Σεπτεμβρίου). Ὡστόσο, ἐμφανίστηκε στὸ Φανάρι στὶς 31 Αὐγούστου, γιὰ νὰ βαπτίσει ἕνα παιδὶ ἑνὸς Οὐκρανοῦ πολιτευτῆ καὶ ἦταν παρὼν στὴ ἑορτὴ τῆς Ἰνδίκτου, ὅπως ἀναμενόταν.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀναχώρησε γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη στὶς 16 Αὐγούστου. Σύμφωνα μὲ πρόσφατα σχόλια τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς, ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Σεβασμιωτάτου ἔπρεπε νὰ διαρκέσει ἕως τὶς 5 Σεπτεμβρίου.
Ἐν τῷ μεταξύ, στὶς 31 Αὐγούστου, ὁ ἱστότοπος «Orthodox Times» ἀσχολήθηκε μὲ ἐρωτήματα σχετικὰ μὲ τὴν παρουσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου στὴν Ἐθνικὴ Συνέλευση τῶν Δημοκρατικῶν τοῦ 2020.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς παραμονῆς του στὴν Τουρκία, στὶς 19 Αὐγούστου, βιντεοσκοπημένος χαιρετισμός του προβλήθηκε στοὺς συμμετέχοντες στὴ Ἐθνικὴ Συνέλευση τῶν Δημοκρατικῶν.
«Ἂς προσευχηθοῦμε. Φιλεύσπλαγχνε καὶ στοργικὲ Θεέ, καθὼς μαζευόμαστε μὲ νηφάλιο νοῦ καὶ καρδία γιὰ χάρη τοῦ ἔθνους μας καὶ τοῦ μέλλοντός του, προσευχόμαστε Ἐσὺ νὰ λάμψεις τὸ φῶς τῆς δική Σου παρουσίας στοὺς ἐκπροσώπους αὐτῆς τῆς συνέλευσης καὶ στὸν Ἀντιπρόεδρο Joe Biden γιὰ τὸ ὑψηλότερο ἀξίωμα στὴ χώρα. Καθὼς ἀντιμετωπίζουμε τὸ μέλλον ὡς ἕνα ἀμερικανικὸ ἔθνος, φέρε μας στοὺς καλύτερους ἑαυτούς μας καὶ στεῖλε ἔμπνευση στοὺς καλύτερους ἀγγέλους μας, μὲ εἰρήνη, δικαιοσύνη καὶ γενναιοδωρία, ὥστε νὰ πολεμήσουμε ἐνάντια στὴν ἀδικία, τὴν ἀνισότητα καὶ τὸ μῖσος, ὥστε νὰ ἐπιτύχουμε ἕνα κοινὸ καλό, ἕνα ὑπέρτερο ἀγαθὸ στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδας ποὺ προσευχόμαστε. Ἀμήν» – Ἡ «Καθημερινὴ» παραθέτει τὸ μήνυμα αὐτό.
Ἀκόμα κι ἂν τὸ μόνο ἐνδιαφέρον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου εἶναι στὴν πραγματικότητα «ἡ ἐκλογὴ αὐτοῦ τοῦ ὑποψηφίου ποὺ θὰ προωθήσει τὰ δικαιώματα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου» καὶ ἡ εὐλογία του δὲν σημαίνει ὑποστήριξη, οἱ λόγοι ἀπουσίας του ἀπὸ τὴν Ἐθνικὴ Συνέλευση τῶν Ρεπουμπλικανῶν παραμένουν ἀκόμη ἀδιευκρίνιστοι.
Πρῶτον, οἱ «Orthodox Times» ἔγραψαν ἀναφέροντας ὡς πηγὲς «ἄτομα κοντὰ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἐλπιδοφόρο» ὅτι δὲν παρευρέθηκε στὴν Ἐθνικὴ Συνέλευση τῶν Ρεπουμπλικανῶν, ὄχι ἐπειδὴ ὑποστηρίζει τοὺς Δημοκρατικούς, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν εἶχε προσκληθεῖ. Μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες οἱ «Orthodox Times» παρέθεσαν τὸ σχόλιο τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς, π. Εὐαγόρα Κωνσταντινίδη, στὸ «Anamniseis.net», ἀπὸ τὸ ὁποῖο προέκυπτε ὅτι «ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἐλπιδοφόρος τῆς Ἀμερικῆς κλήθηκε νὰ κάνει μία προσευχὴ καὶ νὰ μιλήσει στὴν Ἐθνικὴ Συνέλευση τῶν Ρεπουμπλικανῶν, ἀλλὰ δὲν μποροῦσε νὰ παρευρεθεῖ, ἐπειδὴ ἦταν σὲ ἐπίσκεψη στὸ Φανάρι στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο στὴν Κωνσταντινούπολη». Καὶ πάλι, ἡ δικαιολογία αὐτὴ χωλαίνει, γιατί ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι ἡ ἐμφάνισή του μὲ τοὺς Δημοκρατικοὺς εἶχε πρὸ-βιντεοσκοπηθεῖ, ὅπως καὶ ἐκείνη τοῦ Καρδινάλιου Ντόλαν μὲ τοὺς Ρεπουμπλικάνους. Λοιπόν, τί τὸν ἐμπόδισε νὰ ἀκολουθήσει τὴν παλαιὰ παράδοση τεσσάρων δεκαετιῶν, ἔστω καὶ μέσῳ ἑνὸς βιντεοσκοπημένου μηνύματος;
Ἐπιπλέον, ἐνῶ οἱ «Orthodox Times» ἀναγνωρίζουν ὅτι «ἡ στάση αὐτὴ σχολιάστηκε δυσμενῶς ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ διαδικτυακὰ μέσα ἐνημέρωσης τῆς διασπορᾶς», ἡ ἀνοιχτὴ ὑποστήριξη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου πρὸς τὸν προεδρικὸ ὑποψήφιο τοῦ Δημοκρατικοῦ Κόμματος ἐπικρίνεται πολὺ ὄχι μόνο γιὰ τὴν πολιτικοποίηση τῆς Ἀμερικανικῆς Ὀρθοδοξίας, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸ λόγο ὅτι τὸ πολιτικὸ πρόγραμμα τοῦ Μπάιντεν προωθεῖ τὶς ἀμβλώσεις καὶ τοὺς LGBTI ποὺ ἔρχονται σὲ ἀντίθεση μὲ τὸ Εὐαγγέλιο.
Θὰ ἦταν πραγματικὰ σοφὸ ὁ Προκαθήμενος τῆς GOA νὰ περιοριστεῖ στὰ καθήκοντά του καὶ ἐλπίζουμε νὰ ἐπανεξετάσει τὴ στρατηγική του ἀντὶ νὰ σπαταλάει τὸν χρόνο του μὲ χωλαίνουσες δικαιολογίες καὶ κούφια λόγια ἀφοσίωσης στὸν Οἰκουμενικὸ Θρόνο. Κάθε λεπτὸ μετράει γιὰ τὸν Σεβασμιώτατο, γιατί ὑπάρχουν πολλὰ περισσότερα ποὺ ἐξηγοῦν, γιατί πολλοὶ στὴν Ἀμερικὴ καὶ στὸ Φανάρι μπορεῖ νὰ εἶναι ἀπογοητευμένοι μαζί του. «Δὲν εἶναι καθόλου ἄσκοπο ποὺ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἐλπιδοφόρος συμπαθεῖ πολύ τοὺς Δημοκρατικοὺς» – θὰ ἔλεγαν, «ἄλλαξε τὴ γραμμή του μετὰ τὴν ἐνθρόνισή του, ὅπως ἀκριβῶς ἔκανε ὁ Μπαρὰκ Ὀμπάμα, ὅταν ἦρθε στὸν Λευκὸ Οἶκο».
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι τώρα ὁ Σεβασμιώτατος ἐνεργεῖ ἀκριβῶς ἀντίθετα μὲ τὶς πρῶτες ὑποσχέσεις του πρὸς τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη. Δὲν ὀφείλεται στὴν σημασία τοῦ ὀνόματός του, Ἐλπιδοφόρος (φέρνει τὴν ἐλπίδα), τὸ ὅτι ἔγινε Προκαθήμενος τῆς GOA. Προήχθη στὸν Ἀμερικανικὸ Θρόνο γιὰ μία σειρὰ ἀπὸ συγκεκριμένα καθήκοντα:
– νὰ θεραπεύσει τὰ οἰκονομικὰ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς καὶ νὰ καταλαγιάσει τὰ σκάνδαλα σχετικὰ μὲ τὴν κακοδιοίκηση, τὴ διαφθορὰ καὶ τὴν ὑπεξαίρεση περίπου 500.000 $ ἀπὸ τὸν προϋπολογισμὸ γιὰ τὴν κατασκευὴ τοῦ Ἐθνικοῦ Ἱεροῦ Χώρου (National Shrine) τοῦ Ἁγίου Νικολάου στὴ Νέα Ὑόρκη.
– νὰ διατηρήσει καὶ νὰ αὐξήσει τὴν οἰκονομικὴ ὑποστήριξη στὴ Μητέρα Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν GOA καὶ τὴν ἑλληνοαμερικανικὴ κοινότητα.
– νὰ αὐξήσει τὴν ἀμοιβαία κατανόηση μεταξὺ τῶν ἱεραρχῶν καὶ τῶν κληρικῶν τῆς GOA.
– νὰ ἐξασφαλίσει πολιτικὴ ὑποστήριξη στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἀπὸ τὸ ἀμερικανικὸ κατεστημένο, ἰδίως ἐνόψει τῶν δυσκολιῶν ποὺ ἀντιμετωπίζει ἡ Μητέρα Ἐκκλησία στὴν Τουρκία.
Ὡς πεπαιδευμένος, πολύγλωσσος καὶ εὐγενὴς ἱεράρχης, ὁ Σεβασμιώτατος Ἐλπιδοφόρος θὰ μποροῦσε σίγουρα νὰ τὸ ἐπιτύχει. Ὡστόσο, ἡ πολιτική του ὁδηγεῖ στὸ ἀντίθετο ἀποτέλεσμα.
Ἡ ἀναταραχὴ γύρω ἀπὸ τὸν καθεδρικὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου δὲν σταμάτησε, ἡ ὁμοσπονδιακὴ ἔρευνα συνεχίζεται.
Ἡ οἰκονομικὴ κατάσταση τῆς GOA παραμένει ἀσταθὴς καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος δὲν ἔχει ἀποφασίσει τίποτα καλύτερο ἀπὸ τὸ νὰ συνταξιοδοτήσει ἄξιους κληρικούς, νὰ μειώσει τὶς συντάξεις καὶ νὰ πουλήσει ἐκκλησιαστικὲς ἰδιοκτησίες. Οἱ ἐξηγήσεις ποὺ δίνει στοὺς κληρικοὺς στὴν καλύτερη περίπτωση δὲν εἶναι πειστικές, ἐνῶ στὴν χειρότερη εἶναι παραπλανητικές.
Ἀκόμα τυλιγμένοι στὸ μυστήριο εἶναι οἱ ξαφνικοὶ θάνατοι τεσσάρων κληρικῶν ποὺ συνέβησαν πρὶν ἀρκετοὺς μῆνες στὴ Μητρόπολη τοῦ Σικάγο. Εἶναι ὕποπτο, ὅτι ὅλοι αὐτοὶ οἱ κληρικοὶ συνήθιζαν νὰ ἐπικρίνουν ἀνοιχτὰ τὸν νέο Ἀρχιεπίσκοπο. Φυσικά, αὐτὸ δὲν σημαίνει ἀπαραίτητα ὅτι ἐμπλέκεται ὁ Σεβασμιώτατος. Ὡστόσο, ἐγείρεται τὸ ἐρώτημα γιατί, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἐθιμικὴ πράξη, δὲν ὑπῆρχε καμία ἀναφορὰ στὸν ἱστότοπο τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς σχετικὰ μὲ τὴν κοίμησή τους, παρόλο ποὺ οἱ νεκροὶ ἦταν ἀρκετὰ διάσημοι ἱερεῖς μὲ ἕνα ἀρκετὰ μεγάλο ποίμνιο.
Στὴ συνέχεια, παρόλο ποὺ ἡ ἐτήσια στήριξη στὴ Μητέρα Ἐκκλησία αὐξήθηκε ἀπὸ ἕνα ἑκατομμύριο σὲ 1,5 ἑκατομμύριο δολλάρια σύμφωνα μὲ τὸν προϋπολογισμὸ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς τοῦ 2020, στὴν πραγματικότητα σταμάτησε. Αὐτὸ περιπλέκει ἀκόμη περισσότερο τὴν κατάσταση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὴν πανδημικὴ Τουρκία.
Ὅσον ἀφορᾶ τὴν πολιτικὴ ὑποστήριξη ἀπὸ τὶς ΗΠΑ, μετὰ τὴν πορεία τοῦ Ἐλπιδοφόρου μὲ διαδηλωτὲς τοῦ «Black Lives Matter» κατὰ τοῦ Τράμπ, οἱ ὁποῖοι, παρεμπιπτόντως, σύντομα ἀποκάλυψαν τὸ ἀντιχριστιανικό τους ἦθος, καὶ μετὰ τὴν εὐλογία του στοὺς Δημοκρατικοὺς ὑποψηφίους, δὲν εἶναι περίεργο ὅτι καὶ αὐτὴ ἡ ἀποστολὴ ἔχει ἐπίσης ἀποτύχει. Ἂν καὶ μετὰ ἀπὸ πολλὲς ἀποτυχημένες προσπάθειες, ὁ Σεβασμιώτατος κατάφερε νὰ ἔχει μία σύντομη ἐθιμοτυπικὴ συνάντηση μὲ τὸν Πρόεδρο Τράμπ, δὲν βοήθησε στὴν ὑπεράσπιση τῆς Ἁγίας Σοφίας.
Σὲ αὐτό, ἡ ἀνεπιφύλακτη ὑποστήριξη τοῦ Ἐλπιδοφόρου στὸν Δημοκρατικὸ ὑποψήφιο Μπάιντεν στὶς προεδρικὲς ἐκλογὲς φαίνεται νὰ εἶναι ἡ πιὸ παράλογη καὶ σκανδαλώδης πράξη τοῦ Προκαθημένου τῆς GOA. Ὁ κύριος κανόνας τῆς πολιτικῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὶς ΗΠΑ ἦταν ἡ διατήρηση ὑψηλοῦ ἐπιπέδου σχέσεων μὲ ὁποιαδήποτε διοίκηση τοῦ Λευκοῦ Οἴκου ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὴν κομματική της ταυτότητα. Αὐτὸ ποὺ εἶναι σημαντικὸ γιὰ τὴν Ἐκκλησία εἶναι ἕνα ἀποτέλεσμα, ὄχι ὁ κομματισμός. Γιὰ πολλὰ χρόνια ὁ Αἰδ. π. Ἄλεξ Καρλοῦτσος, ἕνας ἀναντικατάστατος διαμεσολαβητὴς μεταξὺ τοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου καὶ τοῦ Λευκοῦ Οἴκου, ἐφαρμόζει αὐτὴν τὴν ἀρχὴ μὲ σοφία καὶ τεχνογνωσία.
Γιὰ παράδειγμα, λόγω τῶν δικῶν του προσπαθειῶν γιὰ χάριν τῆς ὑπερασπίσεως τῆς Ἁγίας Σοφίας, ὁ Ντόναλντ Τρὰμπ δέχτηκε ἐπιτέλους τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἐλπιδοφόρο. Καὶ εἶναι λυπηρὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἀποκλίνουσα πολιτικὴ τοῦ Σεβασμιωτάτου καὶ ἡ ἀπερίσκεπτη προσέγγισή του «ὅλα τὰ αὐγὰ σὲ ἕνα καλάθι» εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴ μετατροπὴ τῆς Ἁγίας Σοφίας καὶ τῆς Μονῆς τῆς Χώρας σὲ τζαμιά.
Ἴσως, κάποιος ἔχει πείσει τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἐλπιδοφόρο ὅτι ὁ Τρὰμπ δὲν ἔχει καμία ἐλπίδα νὰ κερδίσει τὶς ἐκλογὲς καὶ ὁ Μπάιντεν θὰ εἶναι ὁ ἑπόμενος πρόεδρος. Γιὰ παράδειγμα, ὁ Ἀρχιδιάκονος π. Ἰωάννης Χρυσαυγῆς, ὁ ὁποῖος εἶναι γνωστὸς στὴν GOA γιὰ τὶς Δημοκρατικές του προτιμήσεις, μπορεῖ νὰ ἔκανε αὐτό. Ὡστόσο, ἀκόμη καὶ ἂν ἐκλεγεῖ ὁ Μπάιντεν, ἡ νίκη τῶν Δημοκρατῶν θὰ εἶναι καλὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία; Μεγάλη εὐκαιρία! Θυμηθεῖτε, κατὰ τὴ διάρκεια τῆς προεδρίας τοῦ Μπαρὰκ Ὀμπάμα, ὑπῆρξαν μόνο δύο συναντήσεις μὲ τὸν Παναγιώτατο – μία φορὰ στὶς ΗΠΑ καὶ ἄλλη μία φορὰ στὴν Κωνσταντινούπολη – ποὺ ἦταν μᾶλλον ἐθιμοτυπικὲς παρὰ οὐσιαστικές. Ὡστόσο, στὸν ρυθμὸ τῶν προεδρικῶν ἐκστρατειῶν ὁ νέος Προκαθήμενος τῆς GOA ἔθεσε σὲ διακύβευση ὅλο τὸ πολιτικὸ κεφάλαιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὶς ΗΠΑ, τὸ ὁποῖο εἶναι ζωτικῆς σημασίας γιὰ τὴν ἑλληνικὴ μειονότητα στὴν Τουρκία. Γι’ αὐτὸ ἡ πολιτικὴ δραστηριότητα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου προκαλεῖ μεγάλη δυσαρέσκεια μεταξὺ πιστῶν, κληρικῶν καὶ ἱεραρχῶν.
Ἐπιπλέον, εἶναι δύσκολο νὰ βρεθεῖ ὁποιαδήποτε εὔλογη ἐξήγηση γιὰ τὴ στάση τοῦ Σεβασμιωτάτου. Κάποιοι μπορεῖ νὰ ὑποθέσουν ὅτι εἶναι ἁπλῶς ἄπειρος καὶ κοντόφθαλμος στὴν πολιτικὴ καὶ στὴ διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας. Ὡστόσο, γιὰ ὅσους θυμοῦνται τὸν Μητροπολίτη Προύσης Ἐλπιδοφόρο εἶναι δύσκολο νὰ τὸ πιστέψουν. Καὶ εἶναι πολὺ πιὸ δύσκολο νὰ πιστέψουμε ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος βλέπει τὴν ὑπηρεσία του στὴν Ἀμερικὴ ὄχι ὡς τὸ ἱερό του καθῆκον πρὸς τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ ποίμνιο, ἀλλὰ ἁπλῶς ὡς σκαλοπάτι γιὰ τὸν Οἰκουμενικὸ Θρόνο, ἐλπίζοντας ὅτι ἡ ἐκλογὴ τοῦ Μπάιντεν θὰ τοῦ δώσει ὁρμὴ καὶ γι’ αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ ἀγωνιστεῖ, γιὰ νὰ κερδίσουν οἱ Δημοκρατικοὶ μὲ κάθε τίμημα.
Τὸ μόνο ποὺ ἀπομένει εἶναι νὰ προσευχηθοῦμε γιὰ τὴ σοφία καὶ τὸ ὅραμα τοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου καὶ νὰ προσπαθήσουμε νὰ γνωστοποιήσουμε στὸν Ἀρχιεπίσκοπο τοὺς κινδύνους τῆς πολιτικὰ μεροληπτικῆς διοίκησης, τὴν ἀνάγκη ὑπακοῆς στὴ Μητέρα Ἐκκλησία καὶ τὸν διάλογο μὲ τοὺς λαϊκούς, τὸν κλῆρο καὶ τοὺς ἱεράρχες.
Σημ. «Ο.Τ.»: Ὁ Πατριάρχης Κων/λεως διώρισε συνειδητὰ ἐκεῖ τὸν Σεβ. Ἀμερικῆς καὶ οὐδέποτε τὸν ἀπεδοκίμασεν ἀκόμη καὶ ὅταν εἰσήγαγε τὰς πολλαπλὰς λαβίδας. Ἑπομένως, ὅσα πράττει δὲν εἶναι προσωπικὴ ἀπόκλισις ἀπὸ τὴν γραμμὴν τοῦ Πατριάρχου του, ἀλλὰ ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν ποὺ ἔχει λάβει καὶ αὐτὸ θὰ τὸν ἀναδείξη ἐκλεκτὸν τῶν ΗΠΑ, ὥστε νὰ τὸν ἀναβιβάσουν εἰς τὸν θρόνον ὡς Πατριάρχην Κων/λεως.
